ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒုတိယေျမာက္ အႀကီးဆုံး ကုန္းတြင္း ေရခ်ိဳကန္ ျဖစ္ေသာ အင္းေလးကန္ ေရရွည္ တည္တံ့ေစေရးအတြက္ UN Habitat အဖြဲ႕က ၁၀ ႏွစ္ Action Plan ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ေနရာ အစုအဖြဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕ (ECCDI) ကလည္း ဝင္ေရာက္ ေရးဆြဲ အဆိုျပဳသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ECCDI ဥကၠ႒ ဦးေက်ာ္တင့္က The Voice Weekly သို႔ ေျပာၾကားသည္။
ယင္း စီမံကိန္းမွာ ၂၀၁၂ မွ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္အထိ ျဖစ္ၿပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ေဆာင္ေနေသာ ျပည္တြင္း NGO အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဝင္ေရာက္ အဆိုျပဳကာ ထိန္းသိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ အင္းေလးကန္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အေျခအေနမ်ား ပ်က္စီးယိုယြင္းလာျခင္းမ်ားတို႔ကို ေလ့လာခဲ့ရာတြင္ ၎တို႔ အဖြဲ႕အေနႏွင့္ အဓိကအခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ကို ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သစ္ေတာမ်ား ျပဳန္းတီးမႈႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးႏုိင္မႈ ဧရိယာမ်ား ေလ့လာျခင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးတြင္ ဓာတု ဓာတ္ေျမဩဇာမ်ားႏွင့္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား အလြန္အကၽြံ သုံးစြဲမႈ မရွိေစဘဲ ဇီဝ ဓာတ္ေျမဩဇာ သုံးစြဲနိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊ ကန္အတြင္း အိမ္မ်ား တိုးလာျခင္း၊ ဟိုတယ္၊ စားေသာက္ဆိုင္ႏွင့္ အိမ္တြင္း စက္မွုလက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားမွ စြန႔္ပစ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အညစ္အေၾကးမ်ား စည္းကမ္းမဲ့ စြန႔္ပစ္ျခင္း၊ စနစ္တက် သန႔္စင္သည့္ စနစ္မ်ား မရွိျခင္း၊ အင္းေလးကန္အတြင္း ငါးမ်ား ေရွာ့ခ္ရိုက္ ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ငါးမ်ဳိးမ်ား ျပဳန္းတီးလာမွုကို ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္း ႏုိင္ရန္ ျပန္လည္ ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းႏွင့္ ေရေကာင္းေရသန႔္ ရွားပါးလာကာ ေရအရည္အေသြး က်ဆင္းလာျခင္း တို႔ကို ျပန္လည္ ထိန္းသိမ္းျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္သြားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
"ဒီဇင္ဘာလကေန စၿပီးေတာ့ သုံးလအတြင္းမွာ အၿပီး ေရးရမယ္ " ဟု ၎က ဆိုသည္။
ကုလသမဂၢ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အစီအစဥ္ (UNDP)၊ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးအဖြဲ႔ (FAO) တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး အင္းေလးကန္ ေရရွည္ တည္တံ့ေရး ႏွစ္ရွည္ စီမံကိန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း၊ အင္းေလးကန္ ေရရွည္ တည္တံ့ေစေရး ဘက္စုံထိန္းသိမ္းရန္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲကို UN-Habitat ႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ဩဂုတ္လ ၂၄ ရက္မွ ၂၅ ရက္ေန႔အထိ ေနျပည္ေတာ္၌ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သစ္ေတာ ဦးစီးဌာန ထံမွ သိရွိရသည္။
ရာသီဥတု ပူျပင္းမႈေၾကာင့္ အင္းေလးကန္မွာ ၂ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ေရျပင္ ဧရိယာမွာ ၁၃ စတုရန္း မိုင္ ေလ်ာ့နည္း သြားခဲ့သည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီတြင္ ၄၀ စတုရန္း မိုင္ရွိခဲ့ရာမွ စံခ်ိန္တင္ ပူျပင္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ စတုရန္း မိုင္ေပါင္း ၂၇ မိုင္ခန႔္သာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း၊ အင္းေလးကန္၏ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္အလ်ားသည္ ယခင္က ၃၆ မိုင္ ရွိခဲ့ရာမွ ယခုအခါ ၁၁ မိုင္သာရွိေၾကာင္း၊ အနံမွာလည္း ယခင္ ရွစ္မိုင္ ရွိရာမွ ယခုအခါ ေလးမိုင္သာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း သစ္ေတာ ဦးစီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ထားေသာ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။
ယင္း စီမံကိန္းမွာ ၂၀၁၂ မွ ၂၀၂၂ ခုႏွစ္အထိ ျဖစ္ၿပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ေဆာင္ေနေသာ ျပည္တြင္း NGO အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ဝင္ေရာက္ အဆိုျပဳကာ ထိန္းသိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ အင္းေလးကန္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အေျခအေနမ်ား ပ်က္စီးယိုယြင္းလာျခင္းမ်ားတို႔ကို ေလ့လာခဲ့ရာတြင္ ၎တို႔ အဖြဲ႕အေနႏွင့္ အဓိကအခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ကို ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သစ္ေတာမ်ား ျပဳန္းတီးမႈႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးႏုိင္မႈ ဧရိယာမ်ား ေလ့လာျခင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးတြင္ ဓာတု ဓာတ္ေျမဩဇာမ်ားႏွင့္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ား အလြန္အကၽြံ သုံးစြဲမႈ မရွိေစဘဲ ဇီဝ ဓာတ္ေျမဩဇာ သုံးစြဲနိုင္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း၊ ကန္အတြင္း အိမ္မ်ား တိုးလာျခင္း၊ ဟိုတယ္၊ စားေသာက္ဆိုင္ႏွင့္ အိမ္တြင္း စက္မွုလက္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားမွ စြန႔္ပစ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အညစ္အေၾကးမ်ား စည္းကမ္းမဲ့ စြန႔္ပစ္ျခင္း၊ စနစ္တက် သန႔္စင္သည့္ စနစ္မ်ား မရွိျခင္း၊ အင္းေလးကန္အတြင္း ငါးမ်ား ေရွာ့ခ္ရိုက္ ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ငါးမ်ဳိးမ်ား ျပဳန္းတီးလာမွုကို ကာကြယ္ ထိန္းသိမ္း ႏုိင္ရန္ ျပန္လည္ ျဖည့္ဆည္းေပးျခင္းႏွင့္ ေရေကာင္းေရသန႔္ ရွားပါးလာကာ ေရအရည္အေသြး က်ဆင္းလာျခင္း တို႔ကို ျပန္လည္ ထိန္းသိမ္းျခင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္သြားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ရွင္းျပသည္။
"ဒီဇင္ဘာလကေန စၿပီးေတာ့ သုံးလအတြင္းမွာ အၿပီး ေရးရမယ္ " ဟု ၎က ဆိုသည္။
ကုလသမဂၢ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အစီအစဥ္ (UNDP)၊ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးအဖြဲ႔ (FAO) တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး အင္းေလးကန္ ေရရွည္ တည္တံ့ေရး ႏွစ္ရွည္ စီမံကိန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း၊ အင္းေလးကန္ ေရရွည္ တည္တံ့ေစေရး ဘက္စုံထိန္းသိမ္းရန္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ အလုပ္႐ုံ ေဆြးေႏြးပြဲကို UN-Habitat ႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ဩဂုတ္လ ၂၄ ရက္မွ ၂၅ ရက္ေန႔အထိ ေနျပည္ေတာ္၌ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သစ္ေတာ ဦးစီးဌာန ထံမွ သိရွိရသည္။
ရာသီဥတု ပူျပင္းမႈေၾကာင့္ အင္းေလးကန္မွာ ၂ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ေရျပင္ ဧရိယာမွာ ၁၃ စတုရန္း မိုင္ ေလ်ာ့နည္း သြားခဲ့သည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီတြင္ ၄၀ စတုရန္း မိုင္ရွိခဲ့ရာမွ စံခ်ိန္တင္ ပူျပင္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ စတုရန္း မိုင္ေပါင္း ၂၇ မိုင္ခန႔္သာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း၊ အင္းေလးကန္၏ ေတာင္ႏွင့္ ေျမာက္အလ်ားသည္ ယခင္က ၃၆ မိုင္ ရွိခဲ့ရာမွ ယခုအခါ ၁၁ မိုင္သာရွိေၾကာင္း၊ အနံမွာလည္း ယခင္ ရွစ္မိုင္ ရွိရာမွ ယခုအခါ ေလးမိုင္သာ ရွိေတာ့ေၾကာင္း သစ္ေတာ ဦးစီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ထားေသာ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။
The Voice Weekly မွ ကူးယူေဖၚျပသည္။
